7 Νοε 2016

Η τελευταία ηρωική μάχη των Μαορί στην Κρήτη το 1941




Στις 27 Μαΐου του 1941, η Μάχη της Κρήτης είχε ήδη κριθεί για τις συμμαχικές δυνάμεις.


Αποτέλεσμα κυρίως της απόσυρσης στις 21 Μαΐου, του 22ου Νεοζηλανδικού Τάγματος Πεζικού από το ύψωμα 107, αφήνοντας το Μάλεμε ανυπεράσπιστο και επιτρέποντας την ανενόχλητη πλέον αερομεταφορά Γερμανικών δυνάμεων στο αεροδρόμιο.


Οι συμμαχικές δυνάμεις βρισκόταν σε πλήρη υποχώρηση και εν αναμονή της διαταγής εκκένωσης της Κρήτης αποσυρόταν ήδη προς νότο.

Παρά την άσχημη αυτή εξέλιξη, τις απώλειες, την υποχώρηση, την αγωνία, τη χρονική πίεση αλλά και την εξουθενωτική κόπωση, υπήρξαν κάποιες Μονάδες που έδωσαν ηρωικές μάχες οπισθοφυλακής για την καθυστέρηση της προώθησης των γερμανικών δυνάμεων.

Η πιο αξιοσημείωτη απ' αυτές ήταν η «Μάχη της 42nd Street», όπως έχει μείνει στην ιστορία της Μάχης της Κρήτης.

Πινακίδα με την ονομασία «FORTY SECOND STREET»  το 1941 στην οδό Τσικαλαριών


Ανάμεσα στις περιοχές ΤΣΙΚΑΛΑΡΙΑ και ΚΑΤΣΙΦΑΡΙΑΝΑ κοντά στον κόλπο της ΣΟΥΔΑΣ υπάρχει σήμερα η οδός Τσικαλαριών.

Τότε ήταν χωματόδρομος λίγο χαμηλότερα από το επίπεδο του υπολοίπου εδάφους, σε μια περιοχή κατάφυτη από ελαιώνες όπως είναι και σήμερα.

Ονομάστηκε «42nd Street» από την βρετανική Μονάδα που είχε εγκατασταθεί στην περιοχή τον Νοέμβριο του 1940, την 42η Ομάδα του Βασιλικού Μηχανικού.

Οι συμμαχικές δυνάμεις των Αυστραλών, των Νεοζηλανδών αλλά και οι αντίστοιχες βρετανικές, αναγκάστηκαν μέχρι τις 27 Μαΐου να οπισθοχωρήσουν προς τα Χανιά, εξαιτίας της σφοδρής αεροπορικής επίθεσης και των βομβαρδισμών που δέχθηκαν.

Δύο Λόχοι Αυστραλών του 7ου και του 8ου Τάγματος, εξασθενημένοι και με πολλές απώλειες είχαν πάρει θέσεις κατά μήκος της 42nd Street υποστηριζόμενοι από το 28ο Νεοζηλανδικό Τάγμα Μαορί(Anzac) που μέτραγε ήδη 50% απώλειες από τη δύναμή του.

Στις 27 Μαίου κατά τις πρωινές ώρες, ένα επίλεκτο γερμανικό τάγμα της 5ης Μεραρχίας Αλπινιστών δυνάμεως περίπου 400 ανδρών, πλησίαζε την 42η οδό, κινούμενο κοντά στην κεντρική οδό Χανίων - Σούδας, υποστηριζόμενο από όλμους και πολυβόλα.



Οι 2 λόχοι των Αυστραλών αλλά κυρίως το τάγμα των Μαορί, οι οποίοι αποτελούσαν και την οπισθοφυλακή των αποχωρούντων συμμαχικών δυνάμεων, παρά την τρομερή κόπωση και τις τεράστιες απώλειες, αντεπιτέθηκαν ξαφνικά με εφόπλου λόγχη εναντίον της γερμανικής δύναμης στην περιοχή αμέσως δυτικά της 42η οδού.

Η ορμή των επιτιθεμένων ήταν τόσο μεγάλη που ανάγκασαν τους γερμανούς μετά από σκληρή μάχη σώμα με σώμα σε άτακτη σχεδόν φυγή προς την κατεύθυνση της περιοχής του ΓΑΛΑΤΑ.

Οι απώλειες ήταν μεγάλες για τη γερμανική μονάδα, αφού εγκατέλειψε πάνω από 280 νεκρούς και τρεις αιχμαλώτους, ενώ οι Αυστραλοί είχαν 10 νεκρούς και 28 τραυματίες και οι Μαορί 14 επιπλέον απώλειες.



Αποτέλεσμα αυτής της ενέργειας ήταν ολόκληρη η μεραρχία αλπινιστών να καθηλωθεί στις θέσεις της για το υπόλοιπο της ημέρας και να μην επιδιώξει άλλη ενέργεια.

Το κέρδος όμως αυτό του χρόνου ήταν σημαντικό για το κύριο τμήμα των συμμαχικών δυνάμεων, ώστε να προλάβουν να περάσουν στα ορεινά του νομού Χανίων κινούμενοι προς ΣΦΑΚΙΑ και να εξασφαλίσουν έτσι την αποχώρησή τους.

Νεοζηλανδοί στην Κρήτη το 1941