26 Οκτ 2017

Οι αγνοούμενοι του II/42 τάγματος στον τομέα Καλπακίου




ΚΙ ΟΜΩΣ ΣΤΟ ΑΛΒΑΝΙΚΟ ΜΕΤΩΠΟ ΣΤΗΘΗΚΑΝ ΣΤΡΑΤΟΔΙΚΕΙΑ ΚΑΙ ΕΓΙΝΑΝ ΕΚΤΕΛΕΣΕΙΣ ΓΙΑ ΛΙΠΟΤΑΞΙΑ !

ΔΥΣΤΥΧΩΣ Η ΑΛΗΘΙΝΗ ΙΣΤΟΡΙΑ ΕΧΕΙ ΚΑΙ "ΠΙΚΡΕΣ" ΣΕΛΙΔΕΣ

Υπενθυμίζουμε ότι το σχέδιο της ηρωικής 8ης Μεραρχίας στην Ήπειρο, προέβλεπε αρχικά σύμπτυξη των τμημάτων προκαλύψεως από τη γραμμή των συνόρων μέχρι την κύρια τοποθεσία αμύνης στον ποταμό Καλαμά και στο Καλπάκι, χωρίς να φθαρούν (διότι θα χρησιμοποιούταν στη επόμενη φάση ως εφεδρεία).

Έτσι την 28η Οκτωβρίου τα τμήματα Προκαλύψεως του Ελληνικού στρατού, αφού αντιστάθηκαν στην αρχική επιθετική δράση, άρχισαν να συμπτύσσονται, σύμφωνα με το σχέδιο, στα ενδιάμεσα προς την αμυντική τοποθεσία ερείσματα.

Ταυτόχρονα τα αποσπάσματα καταστροφών προβαίνουν στις προβλεπόμενες ανατινάξεις γεφυρών όπως του Δρίνου στα Κτίσματα, του Γόρμπου καθώς και του Αώου στη Μεσογέφυρα όπου καθηλώνεται φάλαγγα 5-6 Αρμάτων, με αποτέλεσμα 2 να καταπέσουν στη γέφυρα και 2 να ανατιναχθούν σε παρακείμενο ναρκοπέδιο. 
Δεν ανατινάχθηκε, από κακή πυροδότηση, η γέφυρα του Αώου στο Χάνι Μπουραζάνι.

Μετά το τέλος της πρώτης ημέρας οι Ιταλοί είχαν καταλάβει με τη Μεραρχία «Φερράρα» τα υψ. Κερασόβου – Χάνι Δελβι­νάκι – γέφυρα Μπουραζάνι – χωριό Καβάσιλα ενώ με τη Μεραρχία «Σιέννα» το χωριό Άγιοι Πάντες και τα υψώματα Βόρεια Φιλιατών. 
Ο καιρός κατά διαστήματα ήταν νεφελώδης και το βράδυ βροχερός.

Κατά τη νύκτα 28/29 Οκτ τα ελληνικά συμπτυσσόμενα τμήματα έφθασαν στη γραμμή, από τα δυτικά προς τα ανατολικά, ποταμό Καλαμά – Τσιφλίκι – Γρίμποβο – Αετόπετρα – Σιταριά – Γεροπλάτανος – Βίγλα – διάβαση Πεκλάρι (ΒΑ Κόνιτσας) – Κλέφτης.

Οι Ιταλοί τόσο την 1η όσο και την 2η ημέρα κινούνται με διστακτικότητα.

Παρά το ότι το απόγευμα της 28ης έχουν χάσει την επαφή με τα Ελληνικά τμήματα , μόλις στις 10.00 της 29ης εκδηλώνουν κινήσεις μικρών φαλάγγων στις περιοχές Γεροπλάτανος, Βύσανη και Χάνι Δελβι­νάκι.

Στις 16:00 μηχανοκίνητη φάλαγγα που κινήθηκε από το Χάνι Τζεραβίνας, βλήθηκε από το ελληνικό πυροβολικό και αναγκάσθηκε να καλυφθεί πίσω από το Χάνι Δελβινάκι.

'Έτσι ενώ σ’ όλες τις κατευθύνσεις προέλασης των Ιταλών 
τις δύο πρώτες ημέρες, η σύμπτυξη των Ελληνικών Τμημάτων Προκαλύψεως γίνεται κανονικά, αυτό όμως δεν συμβαίνει στις περιοχές :



- Των εκβολών του Καλαμά, όπου στις 29 Οκτ. μικρά ιταλικά τμήματα πεζικού και ιππικού κατόρθωσαν να διαβούν τον Καλαμά, διασπώντας την κύρια αμυντική τοποθεσία και να κινηθούν προς το χωριό Δάφνη.
Αναγκάσθηκαν όμως να συμπτυχθούν και πάλι Βόρεια του ποταμού, ύστερα από τοπική επιτυχή αντεπίθεση.

- Του χωριού Σιταριά –Τζεραβίνας, μπροστά από τον τομέα Καλπακίου, όπου προσεβλήθησαν τα νώτα του II/42 τάγματος πεζικού από ιταλικά τμήματα που προηγουμένως είχαν καταλάβει ανενόχλητα το ύψωμα Χάβος, γιατί το είχε εγκαταλείψει αδικαιολόγητα η εκεί εγκατεστημένη διμοιρία.

Το τάγμα προσβάλλεται ταυτόχρονα από την εχθρική Αεροπορία και το πυροβολικό, με αποτέλεσμα να παρα­τηρηθεί άτακτη σύμπτυξη (σοβαρά και σε έκταση φαινόμενα λιποταξίας).

Η τάξη αποκαταστάθηκε με επέμβαση δυνάμεων του τομέα Καλαμά, οι οποίες ανακατέλαβαν το υψ. Χάβος, ενώ ακολούθησαν δρακόντεια μέτρα της Μεραρχίας (με λειτουργία εκτάκτου στρατοδικείου).

Αναφέρονται παραδειγματικές εκτελέσεις για λιποταξία με συνοπτικές διαδικασίες από αποσπάσματα της 8ης Μεραρχίας.

Το ΙΙ Τάγμα του 42 Συντάγματος συγκεντρώθηκε στα μετόπισθεν εις θέσιν χωριού Μαζαράκι προς ανασυγκρότησιν . . .


ΟΙ 70 ΑΓΝΟΟΥΜΕΝΟΙ (;) ΤΟΥ II/42 . . .

Γενικά ο χαρακτηρισμός αγνοούμενος δίδεται σε κάποιον του οποίου το σώμα δεν έχει βρεθεί στο πεδίο της μάχης. 
Αυτό πιθανώς να σημαίνει ή ότι έχει διαλυθεί και εξαϋλωθεί εντελώς από κάποια έκρηξη χωρίς να έχει γίνει αντιληπτό από κάποιο συμμαχητή του (πράγμα σπάνιο), ή σε δυο άλλες περιπτώσεις, η μία να έχει αυτομολήσει στον εχθρό ώστε να συλληφθεί ως αιχμάλωτος πολέμου και η άλλη να έχει λιποτακτήσει.

Πιθανό είναι όμως στις έκτακτες αυτές καταστάσεις να χαρακτηρίστηκαν και επίσημα ως αγνοούμενοι (για ευνόητους λόγους) εκτελεσθέντες από έκτακτο στρατοδικείο λόγω λιποταξίας . . . 

Όμως δε χωρά αμφιβολία για τη μέχρι τότε ηρωική ιστορία του θρυλικού 42 Συντάγματος, η οποία είναι τόσο ένδοξη που η παραπάνω "μελανή" πτυχή φαίνεται να διαγράφεται εξ αιτίας της.

Η ενδοξότερες σελίδες γράφτηκαν κατά την Μικρασιατική εκστρατεία, όπου λόγω των ικανοτήτων του διοικητή της Μονάδας αυτής, του συνταγματάρχη Νικολάου Πλαστήρα, οι Τούρκοι τον αποκαλούσαν ως Kara Şeytan (Μαύρο Σατανά), ενώ το 5/42 Σύνταγμα Ευζώνων έγινε γνωστό ως Şeytan asker (στρατός του Σατανά).